เรียบเรียงจากบทความของ Ryan Opaz บนเว็บไซต์ Medium

จากประสบการณ์ของผม ในฐานะบุคคลคนหนึ่งที่คลุกคลีอยู่ในวงการไวน์มานาน เคยได้ร่วมงานกับคนในวงการที่มีชื่อเสียง ตลอดจนเคยได้เข้าร่วมงานประชุม และเป็นกรรมการในงานประกวดไวน์ต่างๆ รวมถึงเขียนบล็อกเกี่ยวกับเรื่องไวน์มานานกว่า 10 ปี ผมขออนุญาตใช้โอกาสนี้บอกเล่าเรื่องราวดังต่อไปนี้ครับ

ไวน์จัดเป็นเครื่องดื่มที่ทำให้คุณดูโก้เก๋ แต่นั่นก็ไม่ใช่ประโยชน์ทั้งหมดของไวน์ เพราะมันยังเป็นเครื่องดื่มที่มีรสชาติดี และเป็นตัวช่วยในการเข้าสังคมของคุณได้อีกด้วย และที่สำคัญ มันก็ยังมีความลึกลับบางประการที่น่าค้นหา

หลายคนเลือกที่จะทำความรู้จักกับไวน์ เพราะการมีความรู้เกี่ยวกับไวน์จะทำให้พวกเขาดูดีมีการศึกษา อย่างไรก็ตาม ในบริบทของวงการร้านอาหาร และภัตตาคารแล้ว ไวน์ถูกจัดให้มีสถานะที่เป็นมากกว่าอาหาร และเครื่องดื่มทั่วไปเหมือนเบียร์ หรือค็อกเทล โดยพวกเขามองว่า ไวน์ คือ บางสิ่งบางอย่างที่คุณต้องดูให้ออก

แต่สำหรับผมแล้ว เคล็ดลับมีอยู่ว่า… มันไม่ใช่เรื่องของการดูให้ออก หนึ่งในจุดมุ่งหมายที่ผิดพลาดมากๆของวงการไวน์ คือ การพยายามสนับสนุนให้ผู้บริโภค(ที่ยังไม่ค่อยมีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับไวน์เท่าที่ควร)มองหาไวน์ที่ดีในท้องตลาด กล่าวง่ายๆ คือ พวกเราในวงการไวน์ กำลังเป็นห่วงว่า สิ่งนี้จะทำให้ผู้บริโภคเกิดความเครียด ความกดดันในการมองหาไวน์ที่ดี ไวน์ที่ได้รับการยอมรับจากไวน์กูรูทั้งหลายในวงการ

ผมมีเพื่อนหลายคนที่ไม่ได้อยู่ในวงการไวน์ แต่พวกเขาก็จิบไวน์ทุกวัน และก็ชอบไวน์ที่พวกเขาจิบ บางคนไม่รู้จักด้วยซ้ำว่าไวน์มีประวัติความเป็นมาอย่างไร บางคนเข้าใจว่าชื่อสายพันธุ์องุ่นที่ปรากฏบนฉลากคือชื่อของแหล่งผลิต แต่จะอย่างไรก็ตาม พวกเขาก็ยังชอบไวน์ ชอบที่จะได้นั่งจิบ หัวเราะ และมีความสุขไปกับเพื่อนๆหรือคนในครอบครัวของพวกเขา

เพื่อนผมคนหนึ่ง มักถามผมในงานปาร์ตี้ว่า “ไรอัน, นายว่าไวน์ขวดนี้ดีไหม?” สำหรับผมแล้ว คำถามแบบนี้ทำให้ผมรู้สึกอับอายแทนต่อวงการไวน์ที่ผมทำงานอยู่ ผมยังสังเกตว่า เพื่อนคนนี้มักมีความสุขทุกครั้งที่ได้จิบไวน์ แต่เขากลับดูหวั่นใจเวลามีไวน์กูรูมากประสบการณ์เดินเข้ามาในงาน เพราะกลัวจะถูกตำหนิว่าไวน์ที่เขากำลังจิบอยู่ เป็นไวน์ที่ไม่ได้เรื่องเอาเสียเลย

เรามักถูกพร่ำสอนว่า ทุกๆคำถามมักจะต้องมีคำตอบที่ถูกต้องเพียงหนึ่งเดียว เช่น คำถามที่ว่า ไวน์ขวดนี้ดีหรือไม่? ในวงการไวน์ก็เช่นกัน เรามักเสี้ยมสอนให้นักดื่มไวน์เข้าใจว่า มีไวน์ดี และไวน์ที่ไม่ดี ซึ่งสำหรับผมแล้ว มันเป็นเรื่องที่น่าขายหน้ามาก

ผมเป็นคนรักรถ แต่ผมก็ไม่ได้รู้ทุกเรื่องที่เกี่ยวกับรถยนต์ ผมซ่อมรถยนต์เองไม่เป็น อาจพอรู้บ้างแค่เรื่องผิวเผิน เช่น ควรจะต้องขจัดคราบสิ่งสกปรกบนเบาะหนังได้อย่างไร การเปลี่ยนยางอะไหล่ในกรณีฉุกเฉินมีวิธีอย่างไร เป็นต้น แต่ผมก็ยังรักรถ โดยที่ไม่รู้ด้วยซ้ำว่าตัวเลขรุ่นรถของผมคืออะไร ใครเป็นบริษัทผลิตชิ้นส่วน และไม่รู้ด้วยซ้ำว่าอุตสาหกรรมรถยนต์เขาทำงานกันอย่างไร

หรือแม้แต่เวลาผมได้พบกับกูรูเรื่องรถยนต์ ผมก็ไม่เคยเข้าไปถามเขาว่า ผมกำลังชอบสิ่งที่ถูกต้องอยู่หรือไม่? หรือผมกำลังถูกหลอกกับสิ่งที่ผมชอบอยู่หรือไม่?  ผมรู้แต่ว่า ผมชอบมัน  ก็เท่านั้นเอง

เรื่องของไวน์ก็เช่นเดียวกัน  บางคนชอบจิบไวน์ที่มีรสชาติฟรุตตี้สดชื่นบนระเบียงในช่วงหน้าร้อน บางคนชอบจิบไวน์แดงที่มีรสเข้มข้นคู่กับสเต๊กในช่วงมื้อค่ำ ซึ่งเหล่านี้จะไม่มีใครมานั่งเฝ้าสังเกตว่า คุณกำลังจิบไวน์อะไรอยู่ ซดไวน์เสียงดังแค่ไหน เพราะมีแค่คุณคนเดียวที่กำลังดื่มด่ำอยู่กับความสุขในช่วงเวลานั้นๆ ถ้าคุณพบว่า คุณกำลังจิบไวน์ไปด้วย ยิ้มไปด้วย หัวเราะไปด้วยกับเพื่อนๆแล้วหละก็ นั่นแหละคือสิ่งที่ถูกต้องแล้ว

แต่ถ้าคุณเป็นคนที่ชอบเสาะแสวงหาความรู้ใหม่ๆอยู่เสมอ ต้องการรู้ลึกเกี่ยวกับสิ่งเหล่านั้นที่คุณชอบ คุณก็สามารถทำได้สุดแต่ใจ บางคนชอบถกเรื่องระดับแอซิดิตี้ของไวน์, เรตติ้งของไวน์วินเทจต่างๆ หรืออยากเข้าคอร์สเพิ่มความรู้เกี่ยวกับไวน์ คุณก็สามารถทำได้ ไม่มีใครห้าม

แต่สิ่งหนึ่งที่ต้องระวังคือ พยายามหลีกเลี่ยงที่จะคิดเหมาไปเองว่า ความรู้ใหม่ๆเหล่านั้นที่คุณเพิ่งได้ค้นพบ คือ คำตอบที่ถูกต้องที่สุด อย่าคิดเหมาไปเองว่าปุ่มรับรสของคุณเลิศกว่าใครๆในปฐพี  และที่สำคัญที่สุด อย่าคิดเหมาไปเองว่า ไวน์ที่คุณคิดว่าใช่ที่สุด จะต้องใช่สำหรับคนอื่นๆด้วยเช่นกัน เพราะเราต่างมีเซนส์การรับรู้ที่แตกต่างกันไป เรามีพื้นเพทางวัฒนธรรมที่แตกต่างกัน ความทรงจำในวัยเด็กไม่เหมือนกัน และเราก็ชอบอาหารไม่เหมือนกัน ไม่มีไวน์รายการไหนที่สมบูรณ์แบบที่สุด

ยิ่งเราทำให้ผู้บริโภครู้สึกกังวลว่า พวกเขาอาจจะกำลังเลือกซื้อไวน์ที่ไม่ดีไปได้ นั่นหมายความว่า เรากำลังทำให้วงการไวน์ในภาพรวมเสื่อมเสียไปด้วย

สิ่งที่ผู้บริโภคไวน์ต้องการ คือ การช่วยให้พวกเขารู้สึกมั่นใจว่า ความชอบส่วนตัวของพวกเขาเป็นเรื่องปกติ ไม่ใช่การเสี้ยมสอนให้พวกเขาตั้งหน้าตั้งตาศึกษาให้มากขึ้นเพื่อความเป็นไวน์กูรู หรือทำให้รู้สึกว่า พวกเขาสามารถที่จะเลือกไวน์ที่ผิดได้

ทุกวันนี้ ผู้บริโภคไม่จำเป็นที่จะต้องได้รับความช่วยเหลือในการมองหาไวน์ฉลากใหม่ๆ แต่ผู้ผลิตต่างหากที่ต้องการความช่วยเหลือในการหาผู้บริโภครายใหม่

สำหรับผู้ผลิตทั่วไปแล้ว แทนที่จะไปโทษพนักงานขายที่ทำให้ยอดขายตก พวกเขาควรที่จะต้องโทษตัวเองมากกว่า ที่มัวแต่ไปโน้มน้าวให้ผู้บริโภคเข้าใจว่า การเลือกซื้อไวน์เป็นเรื่องที่มีผิดมีถูก เพราะนั่นคือโศกนาฏกรรมที่ยิ่งใหญ่ที่สุดของวงการไวน์ในปัจจุบัน