ปัจจุบัน เราพบบทความบนหน้าเว็บไซต์เยอะมากที่เกี่ยวข้องกับเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ซึ่งบางครั้งก็ชวนให้สงสัยว่า คำว่า “เครื่องดื่มแอลกอฮอล์” แท้จริงแล้วหมายถึงอะไร? และเกิดจากอะไร? วันนี้ชวนคุณเรียนรู้เกี่ยวกับเครื่องดื่มแอลกอฮอล์กัน

ก่อนอื่น เราต้องทราบก่อนว่า คำศัพท์ที่เราใช้เรียกแอลกอฮอล์อย่างไม่เป็นทางการจริงๆแล้ว คือ เอทานอล (ethanol) หรือ เอทิลแอลกอฮอล์ (ethyl alcohol) ซึ่งโดยทั่วไปแอลกอฮอล์มีหลายชนิด เอทานอลเป็นแอลกอฮอล์ชนิดเดียวที่มนุษย์ใช้บริโภค ส่วนแอลกอฮอล์ชนิดอื่นๆเป็นเมทานอล (methanol – ในภาษอังกฤษยังเรียกว่า “wood alcohol”) และ เอธคลอร์ไวนอล (ethchlorvynol  – ซึ่งใช้ในบริบททางการแพทย์)

ชนิดแอลกอฮอล์ที่เรากำลังพูดถึง คือ เอทานอล ซึ่งถูกจัดให้เป็นยาออกฤทธิ์ต่อจิตประสาท และยากดประสาทประเภทหนึ่ง และยังเป็นชนิดแอลกอฮอล์ที่ถูกนำมาใช้กันอย่างแพร่หลายที่สุดในโลกเพื่อความผ่อนคลาย แอลกอฮอล์ชนิดนี้เป็นผลพวงตามธรรมชาติที่เกิดขึ้นจากกระบวนการเผาผลาญของยีสต์ และยังพบได้ในผลไม้สุกอีกด้วย เมื่อทานแล้วจะทำให้รู้สึกเคลิบเคลิ้มอย่างมีความสุขทั้งคน และสัตว์ อย่างไรก็ตาม มีเพียงแต่มนุษย์เราเท่านั้นที่ตั้งใจผลิตเอทานอลขึ้นมาเพื่อใช้เอง

นอกจากนี้ การค้นพบภาชานะเหยือกยุคหินอายุประมาณ 10,000 ปีก่อนคริสตกาล ยังเป็นหลักฐานให้เราเชื่อได้ว่า มนุษย์รู้จักการหมักเครื่องดื่มเพื่อรับประทานมาตั้งแต่สมัยโบราณแล้ว และทำให้เราพอจะอนุมานได้ว่า การทำเหล้าน่าจะเป็นเป็นอาชีพที่เก่าแก่ที่สุดเป็นอันดับสองของโลกอีกด้วย

ตามที่กล่าวมา เอทานอลเกิดจากการใช้ยีสต์หมักน้ำตาล ซึ่งเกิดขึ้นง่ายขนาดที่ว่า หากคุณวางน้ำผลไม้ทิ้งไว้นอกตู้เย็นสัก 2-3 วัน น้ำผลไม้ของคุณก็จะกลายเป็นแอลกอฮอล์ทันที มนุษย์ในยุคก่อนๆสามารถสังเกตเรื่องนี้ได้เหมือนกัน และเอามาประยุกต์ใช้ในวิถีชีวิตได้อย่างรวดเร็ว ประวัติศาสตร์ในการทำเครื่องดื่มจึงเกิดขึ้น มนุษย์ค่อยๆเรียนรู้วิธีหมักเครื่องดื่มนานาชนิด และทำออกมาให้มีรสชาติที่น่าทานขึ้นจนถึงทุกวันนี้

(หมายเหตุ: สำหรับคนที่สงสัยว่า การกลั่น(distillation)มีบทบาทอย่างไรในเรื่องนี้? กล่าวง่ายๆ การกลั่นเป็นการนำส่วนผสมที่ได้จากการหมักมาทำให้บริสุทธิ์ขึ้น(purification) เพื่อเพิ่มปริมาณเอทานอลให้สูงขึ้น)

ทั้งหมดนี้เป็นความรู้พื้นฐานเกี่ยวกับแอลกอฮอล์ สัปดาห์หน้าเราจะพาคุณไปเรียนรู้ประวัติความเป็นมา และการผลิตเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ที่กำลังได้รับความนิยมมากที่สุดในขณะนี้… ไวน์ นั่นเอง

[เรียบเรียงจากบทความของ Alexander Eeckhout]