การดีแคนติ้งไวน์ เป็นขนบที่มีมาอย่างยาวนานพอๆกับไวน์ โดยจุดประสงค์ดั้งเดิม คือ ขจัดเศษตะกอน เพื่อให้เราได้จิบไวน์ใสๆปิ๊งๆ วิธีทำ คือ รินไวน์อย่างช้าๆลงในภาชนะ โดยไม่ให้เศษตะกอนที่อยู่ในขวดไวน์ไหลลงออกมาด้วย ในสมัยก่อน ไวน์เป็นเครื่องดื่มที่ไม่ผ่านการกรอง ดังนั้น จึงเป็นเรื่องปรกติที่จะต้องมีการขจัดเศษตะกอนก่อนเสิร์ฟ หรือก่อนบริโภคทุกครั้ง
ในปัจจุบัน การดีแคนติ้งค่อนข้างเป็นเรื่องล่าสมัย เพราะไวน์ส่วนใหญ่ที่ผลิตจะผ่านกระบวนการกรองมาเป็นที่เรียบร้อยแล้ว หลายคนยังเชื่อว่า การดีแคนติ้งจะช่วยเพิ่มอรรถรสของไวน์แดงได้อีกด้วย
การดีแคนติ้งไวน์แดง ทำเพื่อ 2 จุดประสงค์ จุดประสงค์แรก คือ เพื่อขจัดตะกอน โดยเฉพาะในไวน์ที่มีอายุเยอะ ซึ่งมักจะมีตะกอนมาก อีกจุดประสงค์ คือ เพื่อให้ไวน์ได้สัมผัสกับออกซิเจน ซึ่งจะทำให้ไวน์มีรสชาติดีขึ้น
ไวน์ที่เก็บอยู่ในขวดมานานกว่า 5 ปี มักจะมีตะกอน ดังนั้น จึงจำเป็นต้องทำการดีแคนติ้ง เพื่อเอาเศษตะกอนเหล่านั้นซึ่งมีส่วนทำให้ไวน์มีรสชาติ และเนื้อสัมผัสที่ไม่น่าอภิรมย์เท่าที่ควร ออกไป การดีแคนติ้งไม่ใช่เรื่องยาก แต่อาจต้องใช้ความพยายามสักหน่อย วิธีก่อนดีแคนติ้ง คือ ตั้งขวดไวน์ไว้สักพักเพื่อให้ตะกอนจมลงสู่ก้นขวด เมื่อพร้อม ให้ยกขวดขึ้น ใช้แสงสว่างส่องที่คอขวดขณะรินไวน์ลงสู่ดีแคนเตอร์ ค่อยๆรินช้าๆ หยุดเมื่อเริ่มมีเศษตะกอนไหลออกมาที่คอขวด สำหรับไวน์ที่เหลืออยู่ก้นขวดร่วมกับตะกอน ให้เทออกโดยใช้ผ้าขาวบางกรองเศษตะกอนเหล่านั้นออก
ไวน์ที่มีอายุน้อยในปัจจุบัน มักจะไม่ค่อยมีตะกอน แต่ก็เหมาะสำหรับการทำดีแคนติ้ง เพราะไวน์อายุน้อยจำนวนมากที่บ่มในถังไม้ มักถูกบรรจุลงขวดพร้อมก๊าซ เช่น ไนโตรเจน หรือคาร์บอนไดออกไซด์ ซึ่งทำให้รสชาติของไวน์ถูกปิดกั้น การรินไวน์ในกระบวนการดีแคนติ้ง จึงเป็นการช่วยขจัดก๊าซเหล่านั้น และช่วยให้รสชาติของไวน์ได้รับการปลดปล่อย ไวน์เมื่อได้สัมผัสกับออกซิเจน ยังช่วยให้แทนนินของไวน์นุ่มขึ้น และมีอรรถรสที่ซับซ้อนกลมกล่อมยิ่งขึ้นอีกด้วย
นักจิบสุดโต่งบางคนเลือกที่จะปั่นไวน์ในเครื่องปั่นน้ำผลไม้เป็นเวลา 60 นาที เพื่อให้ไวน์ได้สัมผัสกับออกซิเจนมากขึ้น โดยวิธีนี้ในภาษาอังกฤษเรียก “hyperdecanting” หรือ การทำดีแคนติ้งแบบสุดโต่ง
นอกจากนี้ การดีแคนติ้งเพื่อให้ไวน์ได้สัมผัสกับออกซิเจน ยังสามารถช่วยขจัดกลิ่นอับของไวน์เก่าได้อีกด้วย
อย่างไรก็ตาม ไวน์ที่สัมผัสออกซิเจนมากเกินไปก็ส่งผลเสียได้ โดยไวน์เก่าที่มีรสนุ่มอยู่แล้ว ควรได้รับการดีแคนติ้งนานสุดเพียง 30 นาทีเท่านั้นก่อนเสิร์ฟ ในขณะที่ไวน์ที่มีอายุน้อยสามารถใช้เวลานานกว่านั้น แต่แนะนำว่าไม่ควรรินทิ้งไว้ในดีแคนเตอร์รวดเดียวหลายชั่วโมง คุณอาจลองค้นหาข้อมูลเกี่ยวกับระยะเวลาในการเปิดไวน์ให้ได้สัมผัสกับออกซิเจนบนอินเตอร์เนต แต่ถ้าจะให้ดีที่สุด แนะนำทดลองด้วยตัวเองดีกว่าครับ
การดีแคนติ้งไวน์จัดเป็นสิ่งสำคัญที่ควรทำ ไม่ว่าไวน์ที่คุณมีจะเป็นไวน์ใหม่ หรือไวน์เก่า ไวน์ราคาย่อมเยาว์ หรือไวน์ราคาแพงก็ตาม ออกซิเจนล้วนมีประโยชน์ต่อไวน์ของคุณทั้งสิ้น นอกจากนี้ การดีแคนติ้งยังเป็นข้ออ้างที่ดี ที่จะเราจะได้หาซื้อดีแคนเตอร์ดีไซน์เก๋ๆเก็บไว้ที่บ้าน หรือเอาไว้อวดเพื่อนๆในงานปาร์ตี้ไวน์ครั้งต่อไปอีกด้วย
[เรียบเรียงจากบทความของ Alexander Eeckhout]