ด้วยเหตุผลบางประการ ในปี 1600 ฝรั่งเศสปฏิเสธที่จะขายไวน์ให้กับอังกฤษอีกต่อไป ทำให้ชาวอังกฤษหันไปซื้อไวน์จากประเทศโปรตุเกสแทน และนั่นคือต้นกำเนิดของ พอร์ตไวน์(port wine) แต่ก่อนจะย้อนไปดูประวัติศาสตร์ เรามาทำความรู้จัก พอร์ตไวน์ กันก่อนดีกว่า…
พอร์ตไวน์ คือ ไวน์ประเภทฟอร์ติไฟด์(fortified wine) หรือไวน์ที่มีการเพิ่มแอลกอฮอล์บริสุทธ์ หรือเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ที่ผ่านการกลั่นเข้าไป เช่น บรั่นดี (brandy) เป็นต้น ซึ่งก่อให้เกิดไวน์ที่มีปริมาณแอลกอฮอล์โดยปริมาตร (alcohol by volume, ABV) สูงกว่าไวน์ทั่วไป โดยปรกติแล้ว พอร์ตไวน์จะมีปริมาณแอลกอฮอล์โดยปริมาตรอยู่ที่ประมาณ17-20%
พอร์ตไวน์มีต้นกำเนิดในหุบเขา Douro Valley ทางตอนเหนือของประเทศโปรตุเกส โดยฟอร์ติไฟด์ไวน์ที่ถูกผลิตขึ้นในเขตนี้ อาจจะถูกเรียกว่า “พอร์ตไวน์” ก็ได้ เขต Douro Valley ถูกก่อตั้งขึ้นในปี 1756 เป็นแหล่งผลิตไวน์แห่งแรกของโลกที่ได้รับการกำหนดขอบเขตอย่างถูกต้องตามกฎหมาย โดยทั่วไป พอร์ตไวน์จากแหล่งผลิตนี้ มีรสชาติที่โดดเด่นอย่างชัดเจน ตามสภาพดินฟ้าอากาศที่มีเอกลักษณ์ของหุบเขา Douro Valley
คำว่า port ในภาษาอังกฤษ แปลว่า ท่าเรือ โดยหุบเขา Douro Valley ตั้งอยู่ห่างจากเมืองท่าที่มีชื่อว่า Oporto เพียง 130 กิโลเมตร ในสมัยแรกๆ พอร์ตไวน์ถูกขนส่งทางเรือจากเมืองท่า Oporto ไปยังประเทศอังกฤษ โดยการขนส่งครั้งแรกเกิดขึ้นในปี 1678
จริงๆแล้ว พอร์ตไวน์มีประวัติค่อนข้างยาวนาน และซับซ้อน แต่ใจความสำคัญ คือ เมื่อครั้งที่ชาวอังกฤษไม่สามารถนำเข้าไวน์จากประเทศฝรั่งเศสได้อีกต่อไป พวกเขาจึงหันไปแสวงหาไวน์จากประเทศโปรตุเกสแทน โดยชาวอังกฤษและชาวสก๊อตแลนด์จำนวนมาก เลือกที่จะบุกเบิกทำไร่องุ่นในประเทศโปรตุเกสเสียเอง และนั่นคือสาเหตุที่ว่า ทำไมจึงมีศัพท์เฉพาะเกี่ยวกับพอร์ตไวน์เป็นภาษาอังกฤษมากมาย
พอร์ตไวน์มีหลากหลายชนิด มักมีรสชาติหวาน ในขณะที่พอร์ตไวน์ที่มีอายุมาก จะมีสีสันโดดเด่น และซับซ้อน สามารถเก็บเอาไว้ได้นาน โดยเฉพาะถ้าเป็นพอร์ตไวน์ที่มีวินเทจดีๆ ก็จะยิ่งเก็บไว้ได้นาน และยิ่งมีรสชาติล้ำเลิศอีกด้วย ยังมีพอร์ตไวน์บางฉลากที่มีวินเทจตั้งแต่ปลายศตวรรษที่ 19 และยังสามารถนำมาดื่มได้ในปัจจุบัน
ถึงแม้พอร์ตไวน์ที่มีวินเทจ จะเป็นไวน์ที่มีความน่าสนใจ แต่มันก็มีปริมาณการผลิตเพียง 1% เท่านั้น โดยทั่วไป พอร์ตไวน์มีหลากหลายสไตล์ ตั้งแต่หวาน จนถึงกึ่งดราย(semi-dry) หมักในถังไม้ หรือในขวด คุณสามารถดูข้อมูลเพิ่มเติมได้ ที่นี่
หลายคนคิดว่า พอร์ตไวน์ที่มีรสชาติหวานมากๆ มักจะเหมาะกับผู้สูงอายุ และหนุ่มสาวที่มองหาไวน์สักขวดเอาไว้จิบเล่นในงานปาร์ตี้ แล้วคุณหละ ลองหามาจิบดูสักขวด แล้วมาเล่าสู่กันฟังบ้าง ว่าชอบหรือไม่ อย่างไร? นะครับ
Cheers!